Sint en Zwarte Piet

Ieder jaar stormt Sinterklaas weer binnen met zijn Zwarte Pieten. Tenminste tot voor kort. Nu mogen die Pieten ineens niet meer zwart zijn.
Dat zwart zijn komt van een heel andere kant dan racisme. Al duizenden jaren maken mensen zich zwart rond het nieuwe jaar. De kwade geesten worden verbannen en het nieuwe jaar nieuwe licht wordt binnengehaald. Heidense riten.
De Kelten en Germanen vierden reeds dit soort feesten. Ze maakten hun gezichten zwart met roet en boter of olijfolie. Liepen met geweien op hun hoofd of koehoorns. Hingen kettingen aan hun benen en droegen grote bellen: ze maakten Ketelmuziek. Het wild geraas.
Die mannen noemden ze Klaas, zwarte Klazen.
Rituele dansen werden uitgevoerd, gevechten uitgevochten en dat alles in het teken van de verering van de voorouders, de goden en de vruchtbaarheid. Het nieuwe leven.
De voorman van de dansen en optochten werd ook wel Wodan genoemd. Heee, was dat niet de oppergod van de Germanen? Waar onze woensdag naar vernoemd is?
Maar ja, die heidense gebruiken kunnen natuurlijk niet echt meer sinds we hier Christelijk zijn geworden. De Zwarte Klazen met hun hoorns en koebellen worden als duivels gezien. Vervolgens sturen we een bisschop op pad die ook Klaas heet en die krijgt die zwarte duivel mee als knecht. In de Alpen gaan ze nog steeds met hem mee. Krampussen. Die zijn er overigens ook in het wit. Gekleed in dierenvellen met afzichtelijk maskers.
En in de Arabische wereld kennen ze ook zwarte knecht van een Heiligman die geschenken uitdeelt: Hajji Firuz. En die jongen bestond al 600 jaar voor Christus.
In Afrika kent men dezelfde omkeringsriten. Zij schminken zichzelf wit met witte klei. Met hetzelfde doel: de verering van de voorvaderen en het feest gericht op een vruchtbaar nieuwjaar.
Misschien zijn we toch niet zo heel erg verschillend in de grondslag…
